اعتماد اجتماعی موتور محرکه تبدیل ترشیز سنتی به ترشیز نوین
- دسته: اخبار
این روزها اندیشه در باره ضروت ایجاد ترشیز نوین برای بسیاری از اهالی فرهیخته و هوشمند منطقه بدل به یک دغدغه شده است. همه متفقالقولیم که ترشیز نوین در صورتی محقق میشود که به درستی ترشیز سنتی را پشت سر بگذاریم. برای این مه باید گذشته این دیار را کالبدشکافی کرده به آسیبشناسی در حوزه های مختلف بپردازیم. خیلی مهم است که بدانیم چه مسایلی باعث عدم توسعه یافتگی ترشیز شده است. سه شهرستان کاشمر، بردسکن و خلیل آباد و نواحی خاصی چون کوهسرخ، کندر، شهرآباد و انابد و درونه برای پیشرفت چه کم داشته یا دارند؟ بی تعارف گذشتگان میزان قصور یا همت خود را در این راستا باید ارزیابی و به نسل آتی گزارش دهند.
تزشیزنوین توان بازخواست از گذشتگان را داراست و یقین از فرزندانش خواهد خواست تا با رصد گذشته و حال به فکر آینده باشند. روی کاغذ همه چیز خوب است. هر سه شهرستان سند توسعه دارند. روی کاغذ تمام توانمندیهای این سه شهرستان ثبت شده است. به عبارتی هم آمایش سرزمین و هم پایش آماری انجام شده است ولی در عمل هنوز میان ترشیز سنتی تا ترشیز نوین فاصله بسیار است. دلایل مختلفی برای وجود این فاصله قابل طرح است. شاید یکی از عمدهترین این دلایل غلبه شعار بر شعور است. مدیران ترشیز در ادوار مختلف حرفهای قشنگ بسیاری زدهاند. بسیاری هم قشنگ حرف زدند. در این ادوار بحث توسعه سکه رایج بسیاری از سخنرانیها بوده است.
در کنار بحث شعار باید به موضوعات نظیر؛ عدم توجه به شایستهسالاری، عدم توجه به مباحث زیرساختی و عدم اعتناء به بسیاری از اسناد مربوط به توسعه منطقه قابل طرح است. در کنار همه این موارد باید به رنجور بودن وضعیت اعتماد در پیرامون خود اشاره کنیم. ضعف اعتماد اجتماعی در سطح کشور قابل رصد است ولی در دیار ما به پدیدهای مشهود و در عین حال نسبتاً مخفی بدل شده است. اعتماد مفهومی انتزاعی و در عین حال کاربردیترین و عامترین پدیدههای اجتماعی است که بشر در همه زمانها روابط، تعاملات اجتماعی و کنشهای خود را مبتنی بر آن نظم داده است.
اعتماد، توقع و انتظار واکنش مناسب و مطلوبی است که در چارچوب خصوصیات شخصيتی، عرفي، هنجاري و ساختارهای اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی جامعه صورت گیرد. مکانیسمی است که از طریق آن شكلگيري و تداوم تعاملات رسمی و غیررسمی ممكن ميشود.اعتماد اجتماعی چیزی نیست كه به سادگی یا به اجبار بر چهره روابط و تعاملات اجتماعی دیار ترشیز بنشیند و رنگ بگیرد. باید اهالی از روی تمایل و علاقه به مشاركت و انگیزه به فعالیتهای مختلف؛ فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی خود بپردازند، آیا به نظر شما در ادوار مختلف این مهم به درستی محقق شده است؟
اعتماد اجتماعی، باعث پیوند و افزایش همبستگی اجتماعی میشود و هرچه درجه این اعتماد در جامعه افزایش یابد، درجه پیوند و همبستگی اجتماعی نیز افزایش پیدا میكند. براین اساس اعتماد اجتماعی، اعتماد به نفس و افزایش تواناییهای افراد را به همراه دارد. برای افراد، اعتبار و پرستیژ اجتماعی به بار میآورد، باعث گسترش فعالیتهای فرد در جامعه میشود و افراد را از نوعی پشتیبانی جمعی برخوردار میسازد. آیا این وضعیت در بحث اعتماد اجتماعی در سه شهرستان ترشیز مشهود است. اگر اعتماد اجتماعی به درستی تبیین میشد ترشیز بدل به بهشت سرمایهگذاران ترشیزیالاصل میشد. همه میدانیم در ادوار محتلف به طور جدی در جذب سرمایهگذاران غیر بومی موفق نبودیم و حتی شاهد هجرت برخی از سرمایهگذاران بومی شدیم.
سرمایه اجتماعی وقتی بالاست كه اعتماد در میان مردم بالا باشد، همبستگی اجتماعی شدید باشد، تعهد به منافع ملی و منافع اجتماعی جدی باشد، احساس نوعدوستی و همیاری جمعی قوی باشد، قانون حرمت داشته باشد و كسی جرات نكند آشكارا در جامعه، خلاف قانون رفتار كند، مردم نسبت به دردها و مصائب همنوعان خود در جامعه حساس باشند و واكنش نشان دهند، بیتفاوتی اجتماعی حداقل باشد و مردم در ناهنجاریها و مشكلات اجتماعی خود را مسئول بدانند. انجام آموزش در سطح خانواده، از طریق وسایل ارتباط جمعی و نیز احترام به باورها، ارزشها و هنجارهای رایج در ترشیز میتواند اعتماد اجتماعی را در دیارمان درونی كند.
عامل مهم تخریب كننده اعتماد اجتماعی، منفعتطلبی افراطی افراد است. همه شاهدیم که برخی افراد سعی میكنند با استفاده از روشهای كاذب، سهم بیشتری از امكانات و منفعت را برای خود طلب كنند. اگر در جریان تعاملات و روابط اجتماعی، از اعتماد اجتماعی سوءاستفاده شود، شمار آسیبهای اجتماعی گسترش مییابد. سوءاستفاده از اعتماد اجتماعی، تضعیف اعتماد اجتماعی را به همراه دارد. آن جا که اختلاف و چنددستگی ظاهر شده و بنا به فرمایش مقام معظم رهبری: « برخی در گرداب غرور درغلتیده، بعضی سعهصدر و تحمل مخالف را از دست داده، عدهای گرفتار هوای نفس شخصی و گروهی شده، شماری سلیقههای شخصی را بر قانونگرایی ترجیح دادهاند »، بزرگترین آسیب و ضربه به اعتماد اجتماعی وارد گردیده است.
برای تبدیل ترشیز سنتی به ترشیز نوین ، حفظ و تقویت اعتماد اجتماعی و تحکیم وحدت سه شهرستا ضروری است، برای این مهم باید مسئولان از خود شروع کنند. قد برافراشتن بیش از پیش اعتماد اجتماعی در ترشیز نیازمند؛ صداقت، هوشیاری، مغرور نشدن، قانونگرایی، سعهصدر، خودسازی، خویشتنداری و پرهیز از تفرقه و اختلاف و برقراری روابط حسنهتر از قبل بین مسئولان است.
انسانها در شرایط تعادل اجتماعی و فرصت های برابر، به دور از هر گونه دورویی و نفاق عمل میکنند. شرایط و وضعیت اجتماعی جامعه موجب می شود تا برخی به سوی تقیه و یا نفاق رو آورده و از عمل شفاف سازی خودداری و پرهیز نمایند. چنین شرایطی برخی را به هر علت دیگری به سوی نهانکاری سوق میدهد. اینان صورتکهایی را بر چهره میزنند تا خود را غیر از آن چه هستند، نشان دهند. این گونه است که بیاعتمادی پدید آمده و رشد میکند و حتی شاهد بروز انزوای اجتماعی میشویم.
انزوای اجتماعی به معنای عدم وجود پیوندهای اجتماعی درمیان افراد است. یکی ازپیامدهای انزوای اجتماعی یأس اجتماعی است. با گسترش اعتماد اجتماعی، یأس اجتماعی کاهش می یابد. برای گسترش اعتماد اجتماعی از خود باید شروع کنیم. فرزند دیار ترشیز باید به زادگاه خود تعلق خاطر خاص داشته باشد. آسیبشناسی گذشته یک ضرورت است. ترشیز فردا لایق بهترینها و برترینهاست. همتی باید تا دگر شویم.